Dünya Tohum Mahseni

Norveç’in Spitsbergen adasında bulunan Svalbard Küresel Tohum Mahseni, şubatta açılışının birinci yıldönümünü kutladı. Dünyanın dört bir yanındaki bitki türlerine (ve ırklarına) ait tohumları yeraltında saklamak üzere kurulan tohum bankasında bir yıl içinde toplanan tohumların sayısı 200 milyona yaklaştı.

Kanada, İrlanda, İsviçre, ABD, Suriye, Meksika ve Kolombiya, birinci yıl kutlamalarına armağan olarak kendi ekin koleksiyonlarından derledikleri yüzlerce bitki türüne ait yaklaşık 4 ton yeni tohumu da bankaya gönderdi. Bu tohumlar, gerektiğinde (herhangi bir nedene bağlı olarak tarımsal üretim tehlike altına girdiğinde) türler üzerinde çeşitli çalışmaların yapılabilmesi için saklanıyor. Birçok ülke ve gen bankası, bu yıl içinde Svalbard ile anlaşma yapmaya ve tohum koleksiyonları göndermeye hazırlanıyor.

Ödüllü Robotlar

Sabancı üniversitesi mühendislik ve doğa bilimleri fakültesi öğrencileri, Makedonya’nın Üsküp kentinde The Institute of Electical and Electronics Engineers (IEEE) ve BEST Skopje -Üsküp- tarafından bu yıl ilk kez düzenlenen RoboMAC 2009 dan, tasarladıkları robotlarla ödül alarak döndüler.

Katılımcılar, RoboMAC 2009 da tasarladıkları robotlarla dört ayrı kategoride yarıştılar.Kategoriler:

Swarm intelligence(sürü zekası): İki robotun koordine olarak tek başlarına yapamayacakları bir görevi grup halinde yerine getirebilmesi.

Maze (labirent): Bir robotun insan müdahalesi olmadan labirentten çeşitli arama algoritmaları kullanarak çıkması.

Sumo: Bir ringde bulunan iki robotun sensörlerle diğerini algılayıp ringin dışına atmaya çalışması.

Humanoid (insansı): İnsan görünümlü bir robotun düşmeden çeşitli insan hareketleri yapmaya çalışması.

Yarışmaya çeşitli ülkelerden katılan 100 öğrenci, önce etkinlikler kapsamındaki konferanslara katıldı, arkasından arta kalan 5 yarım günlük süreçte RoboMAC 2009’da yarışacakları robotları tasarladı. Sabancı Üniversitesi mekatronik mühendisliği programı öğrencilerinden Serhat Dikyar ve Taylan Ayken, robotikte çok popüler bir konu olan “sürü zekası” kotegorisinde ikinciliği, elektronik mühendisliği programı öğrencilerinden Çağla Çakır, Burak Erbağcı ve Zafer Tevfik Özcan ise “labirent” kategorisinde dördüncülüğü elde ettiler.

Cep Dinazoru

Paleantologlar, Kuzey Amerika’da şimdiye dek bilinen en küçük dinozor fosilini ortaya çıkardı:50 cm boyunda ve yalnızca 2 kilogram ağırlığında, yani evcil bir kedinin neredeyse yarısı boyutlarında!

Üstelik bu cep dinozoru etçil. 75 milyon yıl önce yaşadığı düşünülen bu canlıya Hesperonnychus elizabethae adını veren araştırmacılar, dinozorun iki ayağı üzerinde koşarak hareket eden yakın akrabası Velociraptor’un bir minyatürü gibi göründüğünü söylüyorlar. Bu nedenle de, vücut sıcaklığının onunki gibi sabit ve vücudunun da kuş tüylerine benzer tüylerle kaplı olduğu düşünülüyor.

İnce uzun yapılı bu minik dinozorun ustura görünmündeki keskin pençeleriyse, bir madeni paradan daha küçük! Zamanının çoğunu yiyebileceği küçüklükte avların peşinde geçirdiği düşünülen dinozor, Kretase Dönemi’nin sonlarını yansıtan resmi de değiştirdi. Günümüzde küçük boyutlu etçillerin büyük boyutlu etçillerden daha fazla olduğu gerçeğini vurgulayan araştırmacılar, o dönemde küçük boyutlu etçillerin ortamda bulunmayışını başından beri tuhaf bulduklarını söylüyorlar. Bu fosilin keşfi, araştırmacılara hem düşüncelerinin doğruluğunu gösterdi, hem de Hesperonychus’tan çok daha küçük dinozorların yer katmanları içinde bulundukları olasılığını gündeme getirdi.

Küçük dinozorlara ait fosillerin zor bulunmasının nedeni, bu canlılarda kemik içinin de tıpkı kuşlardaki gibi oyuk olması. İçi boş olan kemikler, toprak altında ya da kayaçlar içinde uzun süreler boyunca kalamıyor.

Asabi Şempanze

İsveç’teki Lund Üniversitesi araştırmacıları, hayvanların da geleceğe yönelik planlar yapabildiğine dair kuşkusu olanlara, istedikleri kanıtı sunuyor. Bu değerli kanıtı araştırmacılara veren, hayvanat bahçesinde yaşayan bir erkek şampanze. Son derece sakin ve ne yaptığını bilir bir edayla taş biriktirip, onları küçük diskler halinde dizip, zamanı geldiğinde de kullanıma sokuyor.
kullanım amacı ise gelen geçen ziyaretçilerin kafasına atmak.

“Gözlemlerimiz, bizim dışımızdaki primatların da oldukça karmaşık planlar yapabildiğini söylüyor.” diyen araştırmacı Matihas Osvath, bu davranışların oldukça gelişkin bir bilincin kanıtı olduğunu da sözlerine ekliyor. Bu tür davranışlar daha önce gözlenmemiş değil elbet. Ama hayvanların araştırmacıları ikna edememelerinin nedeni, bu “planlama davranışı” nın anlık bir gereksinime mi karşılık verdiği, yoksa uzun dönemli mi olduğu konusunda yeterli ipucu verememeleri. Araştırmada ki şempanzeyi farklı kılan, taşları fırlatırkenki bariz öfkesine karşılık, toplarken oldukça sakin görünmesi. Araştırmacılar, doğal ortamdaki şempanzelerin bu konuda çok daha başarılı olacaklarını söylüyor; özellikle yaşamları büyük ölçüde buna bağlı olabileceği için.