Posts Tagged ‘semantik web’

Semantik Web

Mayıs 15, 2009

Tim Berners-Lee, 13 Mart 1989’da, elinde bir proje teklifi dosyasıyla Avrupa Nükleer Araştırmalar Merkezi’nin (CERN) koridorlarında yürüyordu.Berners-Lee’nin CERN’den destek almayı başaran bu alçak gönüllü projesi ona beklediğinden çok daha büyük bir başarı getirdi. 20 yıl önce o gün, o koridorlarda, bugün internet üzerinden bilgi paylaşımını sağlayan World Wide Web (www) servisinin temelleri atılmış oldu.

İngiliz yazılım uzmanının elindeki dosyada, bilgi paylaşımını sağlamak ve iletişimi kolaylaştırmak için kurulabilecek bir bilgisayar ağını anlatan bir proje teklifi vardı. Bötlece, İsviçre sınırı yakınında bulunan parçaçık fiziği laboratuvarının araştırmaları tüm CERN çalışanları tarafından yakından izlenebilecekti. Tim Berners-Lee, 1980’ler boyunca “Tangle” adıyla bilinen bir yazılımla uğraşmış, bu yazılım sayesinde de CERN’de çalışan araştırmacıları, yürütülen projeleri ve bilgisayarlarda yaşanan sorunları izleyebilmişti. Bu sistemi biraz geliştirebilmek, araştırmacıların, kendi bilgisayarları başında değilken bile veri paylaşabilmelerini sağlayacak bir sistem kurmak istiyordu.

İnternet o yıllarda yalnızca belirli kişiler tarafından kullanılıyordu ve FTP ya da e-posta gibi uygulamalarla sınırlıydı. İnternet ve hypertext bilgisi bulunan Berners-Lee, projesi için CERN’den aldığı destekle, hypertext ile interneti ilişkilendirebilmek için çalışmaya başladı. Üç ay içinde sistemin bileşenlerinin kodlarını yazdı: bir bağlantıya tıklamanızı ve o bağlantıya gitmenizi sağlayan HTTP, bu bağlantının gittiği belge ya da sayfaya erişim adresi olarak görev yapan URL ve belge ya da sayfalara bağlantıların girilebilmesini sağlayan HTML.

Meslektaşları Robert Cailliau ve Nicola Pellow’un da yardımıyla basit bir web tarayıcı geliştiren Berners-Lee, 1990’ın Noel gecesinde (25 aralık) ilk kez internet üzerinden bir sunucuya bağlanmayı başardı. Ekibin karşısında, dünyanın ilk web sayfası olarak, CERN’in telefon listesi klasörü duruyordu. Dünyanın böylece tanışmış olduğu “www” ağı, 1993’ten sonra yaygınlaştı. Berners-Lee’nin bir isteği de bu “Dünyayı bağlayan ağ” ın herkes tarafından ve ücretsiz olarak kullanılmasıydı; ama bazı şirketlerin bu hayaline ters düşecek işler de yapabileceğinin farkındaydı. Bunu engelleyebilmek için esas işi parçaçık fiziği konusunda çalışmalar yürütmek olan CERN’den ayrıldı ve 1994’te W3C (dünya çapında ağ birliği) vakfını kurdu. Bu girişiminin insanlık kültürüne katkısından dolayı, 2004’te Britanya Kraliçesi tarafından “sir” ünvanına layık görüldü. Aynı yıl, dünyanın en prestijli teknoloji ödülü sayılan Millenium Technology ödülü de kendisine verildi.

Çok zengin ya da çok tanınmış biri olmamaktan ötürü mutluluk duyduğunu belirten Tim Berners-Lee hala bu derneğin başkanlığını yürütüyor; bu arada MIT ve Southampton Üniversitelerinde de araştırmacı. Günümüzde www servisini kullanarak yayın yapan 80 milyon kadar internet sitesinin hepsi de ona çok şey borçlu.